0 تا 100 روغن موتور خودرو
خودروها از روانکارهای متنوعی در قطعات مختلف استفاده میکنند که همگی با هدف کاهش اصطکاک و سایش بین قطعات فلزی در تماس کار میکنند. پیشرانه، که به عنوان قلب خودرو شناخته میشود، نیاز به روانکاری دقیق دارد تا عملکرد بهینهای داشته باشد. روغن موتور، که نقش روانکار پیشرانه را دارد، باید دارای ویژگیهایی باشد که با مشخصات موتور خودرو سازگار باشد. توجه به این جزئیات میتواند به افزایش طول عمر و بهبود عملکرد پیشرانه کمک کند.
در این مقاله 0 تا 100 روغن موتور خودرو را بررسی میکنیم مثل چیستی روغن موتور، انواع روغن موتور، وظیفه روغن موتور، زمان تعویض، استانداردها و…
روغن موتور چیست؟
در سیستمهای مکانیکی که تحت فشار زیادی کار میکنند، استفاده از روانکار بسیار حائز اهمیت است. این روانکار بین قطعات قرار میگیرد و با کاهش اصطکاک، از ساییدگی و خوردگی آنها جلوگیری میکند. در پیشرانههای درونسوز نیز روغن موتور به عنوان روانکار مورد استفاده قرار میگیرد. لایه نازکی از این روغن بین قطعات قرار میگیرد تا آنها را روانکاری کند و از ساییدگی جلوگیری کند. همچنین، انواع روغن موتور کارکردهای دیگری نیز دارند، از جمله کمک به خنکشدن و پاکسازی پیشرانه.
روغن موتور نانویی
در دنیای مدرن، نانوتکنولوژی نقش کلیدی در پیشرفت صنایع مختلف ایفا میکند. این فناوری، با توسعه افزودنیهای نوین، به بهبود عملکرد روغن موتور کمک شایانی میکند. این افزودنیها، ویژگیهای منحصر به فردی به روغن موتور میبخشند که نه تنها باعث افزایش طول عمر خودرو میشوند، بلکه خواص روانکاری و مقاومت در برابر سایش را نیز تقویت میکنند. علاوه بر این، برخی از این افزودنیها قابلیت ترمیم قطعات را دارند و با ایجاد یک لایه نانومیلیمتری سرامیکی، محافظتی اضافی در برابر فرسودگی فراهم میآورند، که این امر موجب ارتقاء کیفیت روغنهای موتور نسبت به نمونههای متداول میشود.
وظیفه روغن موتور چیست؟
بدون شک، روغن موتور نقش بسیار مهمی در حفظ عملکرد موتور دارد. این مایع گرانبها، قطعات داخلی موتور را روان و خنک نگه میدارد و از سایش بیش از حد جلوگیری میکند. همچنین، با جذب گرما و تبادل آن با هوای خارجی، به خنکسازی موتور کمک میکند و آلودگیهای ناشی از فرآیند احتراق را از دیوارههای سیلندر پاک میکند. استفاده از روغن موتور باکیفیت، به معنای تضمین طولانیتر شدن عمر خودرو است.
محتویات و افزودنیهای روغن موتور
روغن موتور، که ممکن است از نفت خام یا ترکیبات مصنوعی ساخته شود، حاوی افزودنیهای متنوعی است که به بهبود عملکرد و افزایش خصوصیات مفید آن کمک میکنند. این افزودنیها در محصولات مختلف متغیر هستند، اما برخی از آنها به عناصر ثابت در ترکیب روغن تبدیل شدهاند.
- پاککنندهها: این مواد به روغن کمک میکنند تا آلودگیها و دودههای موجود در موتور را بهتر پاک کند.
- افزایش دهندههای چسبندگی: این افزودنیها چسبندگی روغن را تنظیم میکنند تا اصطکاک بیش از حد ایجاد نشود و در عین حال، روانکاری موثری داشته باشد.
- ضدزنگ و ضدخوردگی: روغن موتور باید از زنگ زدن و خوردگی قطعات داخلی موتور جلوگیری کند.
- ضدسایش: با ایجاد یک لایه محافظ، این افزودنیها به مقاومت قطعات در برابر سایش کمک میکنند.
- ترمیمکنندهها: این مواد خط و خشهای ریز روی قطعات را پوشش میدهند و به ترمیم آنها کمک میکنند.
- نشتیگیرها: این افزودنیها به بازیابی خاصیت قطعات نشتبند کمک میکنند و از نشت روغن جلوگیری میکنند.
- حذف کنندههای دود: این مواد میتوانند دود ناشی از روغنسوزی را کاهش دهند.
- پایدارکنندهها: این افزودنیها گرانروی روغن را در طولانی مدت ثابت نگه میدارند.
- آنتی اکسیدانها: این مواد از تشکیل لجن در روغن جلوگیری میکنند.
- تنظیمکنندههای گرانروی: این افزودنیها به جریان روان روغن در دماهای پایین کمک میکنند بدون اینکه از محدوده استاندارد خود خارج شوند.
انواع روغن موتور کدامند؟
بدون شک، روغن موتور دارای انواع مختلفی است و میتوان آن را بر اساس چندین فاکتور دستهبندی کرد. یکی از رایجترین دستهبندیها، بر اساس گرید روغن است. در این دستهبندی، روغنهای موتور به دو نوع “مونو گرید” و “مالتی گرید” تقسیم میشوند. همچنین، از نظر ساختار، روغنهای موتور میتوانند شامل مینرال، سنتتیک، نیمه سنتتیک و حتی روغنهای فلاشینگ باشند.
روغن مینرال
بدون شک، روغن مینرال یا پایه معدنی یا ارگانیک، سادهترین نوع روغن موتور است که از نفت خام تهیه میشود. این روغن فاقد افزودنیهای خاص است و ممکن است تک درجه یا چند درجه نیز باشد.
روغن نیمه سنتتیک
روغن موتور ترکیبی از روغن مینرال و افزودنیهاست. این نوع روغن نه به کاملی روغن سنتتیک است و نه به سادگی مینرال. افزودنیهای این روغن باعث میشود تا در دمای بالا و شرایط سخت مثل دورههای بالای موتور، توانایی و تحمل بالاتری در برابر گرمای ناشی از کار زیاد داشته باشد.
به عبارت دیگر، این نوع روغن موتور ترکیبی از ویژگیهای روغن مینرال و سنتتیک را داراست و بهینهترین عملکرد را در شرایط مختلف فراهم میکند.123
روغن سنتتیک
این روغن مثل روغن مینرال از نفت خام به دست نمیآید. بلکه از ترکیب هیدروکربنها و مواد شیمیایی تهیه و به آن افزودنیهایی اضافه میشود تا عملکرد بهتری داشته باشد. برای مثال، افزودنیهایی برای جاریشدن بهتر در مجاری موتور، ضدخورندگی، چسبندگی بهتر در حین روانکاری، کاهش میزان تبخیر روغن، افزایش عمر روغن و…. روغن سنتتیک قیمت بالاتری از دیگر انواع روغن دارد و میتوان گفت در حال حاضر بهترین روغن موتور از نظر نوع ساخت و ترکیب است.
روغن فلاشینگ
روغن فلاشینگ یک افزودنی شیمیایی پس از فروش است که برای تمیز کردن رسوبات انباشته، لجن و سایر زبالهها از موتور شما طراحی شده است1. وقتی نیاز به تمیز کردن موتور به علت لجنگرفتن پیشرانه دارید، از روغن فلاش استفاده میشود. همچنین، وقتی قرار است نوع روغن از نظر مینرال، نیمه سنتتیک یا تمام سنتتیک تغییر کند، از روغن فلاش برای تخلیه کامل باقیمانده روغن قبلی از موتور استفاده میشود. بر اساس دستورالعمل، پس از اضافه کردن روغن فلاش به موتور و کارکرد پیشرانه در حدود ۵ تا ۱۵ دقیقه در حالت درجا، کل روغن تخلیه میشود. در هنگام استفاده از این روغن، بهتر است با کارشناس خودرو یا مکانیک ماهر مشورت کنید.
روغن موتور تک درجه
گرانروی یا ویسکوزیته، یکی از مهمترین شاخصهای روغنهای موتور است. این شاخص، مقاومت سیال در برابر جاریشدن را نشان میدهد. به عبارت دیگر، گرانروی روغن موتور میزان غلظت آن را در دمای کارکرد موتور بیان میکند. روغنهای تک درجه یا مونو گرید، که معمولاً گرانروی آنها بین ۱۰ تا ۵۰ است، فقط یک درجه و گرانروی دارند. این نوع روغنها برای موتورهای دوزمانه، پیشرانههای قدیمی و موتورهای صنعتی مثل سمپاش و موتورهای آب مناسب هستند.
روغن موتور چند درجهای
بدون شک، روغنهای موتور برای یک بازه گرمایی خاص طراحی شدهاند. این بازه دمایی مشخص، مقدار مناسبی از گرانروی روغن را حفظ میکند. به این ترتیب، روغن در دماهای مختلف نه به طور ناگهانی روانتر یا سفتتر میشود و عملکرد خود را بهینه میکند. برای نمایش این فاکتور، از دو عدد در دو طرف حرف “W” استفاده میشود. به عنوان مثال، میتوان به روغنهایی با نامهای 5W30 و 10W40 اشاره کرد.